Koszyk jest pusty

Edgar Degas

Edgar Degas

1834 Paryż - 1917 Paryż

Impresjonizm

Obrazy Edgara Degasa

Edgar Degas był wybitnym i rozpoznawanym dziś na całym świecie francuskim malarzem uznawanym za impresjonistę. Urodził się 19 lipca 1834 roku w Paryżu w zamożnej rodzinie – jego ojciec był dobrze prosperującym bankierem. Zmarł 27 września 1917 roku także w Paryżu. 

Chociaż twórczość Edgara Degasa jest na swój sposób impresjonistyczna w formie, on sam wolał określać się mianem realisty. Oprócz tworzenia płócien malarz Edgar Degas zajmował się także z powodzeniem rysunkiem pastelami i rzeźbą, jednak do kanonu historii sztuki trafiły jego prace przedstawiające tancerki i baletnice. 

Obrazy Edgara Degasa – ewolucja inspiracji

Na wczesne malarstwo Edgara Degasa wpłynęło środowisko, z którego się wywodził. Sytuacja finansowa rodziny pozwalała mu na studiowanie sztuki u drogiego Louisa Lamothe’a, który był uczniem Jeana-Auguste’a-Dominique’a Ingresa. Inspiracje Ingresem widać wyraźnie w wielu płótnach Degasa z początku kariery. Artysta malował wtedy głównie portrety i autoportrety oraz sceny historyczne. Ten ostatni rodzaj malarstwa był bardzo popularny i dawał możliwość zaistnienia w Salonach – miejscach prezentacji nowej sztuki w Paryżu, był więc niejako naturalną drogą początkującego malarza z dobrej, mieszczańskiej rodziny. Warto wspomnieć, że prace Degasa są zawsze oparte na świetnym rysunku – tego uczył go pierwszy nauczyciel. „Niech pan rysuje linie… Dużo linii, z pamięci albo z natury.” – miał powtarzać Lamothe i ślady tej zachęty odnajdujemy we wszystkich dziełach Degasa.

Przełomem w rozwoju malarskiego stylu artysty było przypadkowe poznanie Edouarda Maneta w 1862 roku w Luwrze. Spotkanie to zaowocowało tchnięciem nowego ducha w prace Degasa, a także narodzeniem się wieloletniej, często burzliwej przyjaźni między artystami. Dzięki Manetowi poznał Degas wielu twórców rodzącego się właśnie impresjonizmu i całkowicie zmienił podejście do tematyki swoich obrazów, ale także techniki malowania.

Edgar Degas – impresjonizm towarzyski

Kontakty z artystyczną bracią Paryża sprawiły, że od lat 60. malarstwo Degasa stało się bardziej wyzwolone w formie i treści. Dlaczego więc trudno uznać go za klasycznego impresjonistę? Głównie ze względu na miejsce pracy. Degas rzadko opuszczał pracownię i w przeciwieństwie do swoich towarzyszy niechętnie malował w plenerze – po części dlatego, że cierpiał na światłowstręt. Poza niezbyt licznymi pejzażami (które i tak wykonywał w pracowni), w zasadzie jedynymi w jego dorobku scenami rozgrywającymi się na zewnątrz są wyścigi konne. 

Podobno mawiał, że bardzo dobrze jest kopiować to, co się widzi, ale dużo lepiej kopiować to, co widzi się już tylko w pamięci. Odtwarza się wówczas tylko to, co najbardziej uderzające i niezbędne. To podejście również dobrze tłumaczy różnice w pojmowaniu sztuki między nim a impresjonistami. 

Obrazy Edgara Degasa, z pozoru rozedrgane, wrażeniowe, są tak naprawdę misternie zaplanowanymi kompozycjami. Efekt taki osiągał artysta między innymi dzięki posługiwaniu się kompozycją mającą przypominać źle skadrowane, wykonane pod dziwnym kątem zdjęcie. Dobrze obrazują to na przykład obrazy Miss La La w Cyrku Fernando z 1879 roku czy Plac Zgody z 1875 roku, który – choć jest portretem przyjaciela artysty z córkami – robi wrażenie przypadkowego ujęcia miasta z przechodniami. Potrafił zatem Degas osiągnąć podobny co impresjoniści efekt, wychodząc z kompletnie innych założeń teoretycznych i praktycznych – to właśnie dlatego mówi się, że jego impresjonizm jest bardziej towarzyski niż rzeczywisty.

Edgar Degas – dzieła, które kocha cały świat

Najszerzej znaną dziś częścią dorobku artysty są przedstawienia tancerek. Na obrazach i pastelach pokazujących baletnice, kulisy baletu czy samą scenę można znaleźć wiele malarskich fascynacji Degasa – od zainteresowania światłem scenicznych reflektorów, które, sztucznie zaburzają porządek światłocienia, po nietypowe plany – przedstawianie malowanych obiektów w perspektywie z góry lub ukazując tylko fragmenty pierwszoplanowych postaci. Może ta oryginalność, ale na pewno także miłość i rozmach, z jakimi artysta ukazywał kobiety (sam – z wyboru – nigdy się nie ożenił), sprawiają, że wyszukiwania googlowskie „Edgar Degas tancerka” czy „Edgar Degas baletnice” to jedne z najpopularniejszych związanych ze sztuką haseł wpisywanych w internecie. 

Reprodukcje dzieł Edgara Degasa zdobią dziś wiele wnętrz, od salonów w klasycznym stylu, poprzez dziewczęce sypialnie, aż po hotelowe pokoje. Do najczęściej reprodukowanych obrazów Degasa należą z pewnością:

Edgar Degas – Primabalerina (1876-1877)


Prace artysty
przeglądaj obrazy w katalogu

Korzystając z naszej strony, wyrażasz zgodę na stosowanie plików cookie. Możesz je wyłączyć w ustawieniach swojej przeglądarki.

Zgadzam się Więcej