Koszyk jest pusty

Olga Boznańska

Olga Boznańska

1865 Kraków - 1940 Paryż

Realizm

Obrazy Olgi Boznańskiej

Olga Boznańska, zwana przez wielu malarką dusz, była największą polską malarką Młodej Polski, a przy tym kobietą nietuzinkową, całkowicie skoncentrowaną na sztuce i rozwijaniu malarskiej techniki. Obrazy Olgi Boznańskiej przepełnione są nostalgią, spokojem i duchową głębią, przez współczesnych jej malarzy krakowskich określane bywały wręcz jako smutne i ponure. Jednak jako malarka Olga Boznańska podchodziła do swojej pracy bezkompromisowo – odtwarzała rzeczywistość tak, jak ją widziała i nie poddawała się malarskim modom. 

Olga Boznańska – impresjonizm

Wielu określa styl malarski Boznańskiej jako impresjonizm, jednak badacze sztuki są innego zdania, wskazując na wiele różnic, które dzieliły malarstwo Olgi Boznańskiej i prace impresjonistów. Artystka używała tzw. barw lokalnych, których impresjoniści unikali, zresztą cała paleta Boznańskiej pełna brązów, szarości i czerni odbiega od impresjonistycznej feerii braw. Dzieła Olgi Boznańskiej prezentują też inny stosunek do natury – impresjoniści pragnęli przedstawiać jedynie jej rozświetloną powierzchnię, Boznańska wnika w istotę przedstawianych osób, dokonując ich malarskiej analizy psychologicznej. Nie traktuje także modeli jako integralnej części krajobrazu, koncentrując się na ich portrecie psychologicznym, odzwierciedlającym wewnętrzną prawdę o portretowanej postaci, a nie ulotną chwilę lub iskrzącą plamę barwną. Z tego powodu jej prace zalicza się raczej do postimpresjonizmu i modernizmu.

Olga Boznańska – życie i twórczość

Artystka urodziła się 15 kwietnia 1865 roku w Krakowie. Jej ojcem był Adam Nowina Boznański, matką Francuzka Eugenia de Mondain, co sprawiło, że pierwszym językiem Olgi i jej siostry był francuski – pozwoliło to na późniejsze bezproblemowe mieszkanie i tworzenie w kilku krajach Europy. Dziewczynki dorastały w atmosferze przepełnionej sztuką, a Olga już od dzieciństwa pobierała od matki lekcje rysunku.

Od 1883 roku artystka doskonaliła warsztat pod okiem Kazimierza Pochwalskiego i Józefa Siedleckiego, uczęszczała też na Wyższe Kursy dla Kobiet im. A. Baranieckiego, a w latach 1886-1889 odbyła studia w monachijskiej Akademii Sztuk Pięknych. 

W 1896 wynajęła w Monachium własną pracownię. W tym czasie wystawiała swoje prace także w Warszawie, Berlinie i Wiedniu. Dwa lata później nadeszły pierwsze sukcesy. Za Portret malarza Pawła Nauena otrzymała z rąk arcyksięcia Karola Ludwika w Wiedniu złoty medal, a w Londynie za Portret miss Mary Breme – wyróżnienie. W 1896 jury paryskiego Societe des Beaux-Arts przyjęło na wystawę jej obraz. Po tych sukcesach dostała propozycję objęcia katedry malarstwa na wydziale kobiet w krakowskiej Szkole Sztuk Pięknych, którą jednak odrzuciła, by w 1089 roku na stałe przenieść się do Paryża, gdzie zmarła w 1940 roku.

Jej wyjątkowe malarstwo emanuje spokojem w warstwie wizualnej, niosąc jednak ogromny pokład ekspresji emocjonalnej. „Boznańska nie maluje oczu, ale spojrzenie, nie maluje ust ale uśmiech lub łkanie, jakie je wykrzywia, skurcz okrucieństwa lub wyraz twarzy naiwnej i szczerej”, jak pisał krytyk Max Goth w 1913 roku. Jej modele są ukazani w pełni swej istoty, prawdziwi, bez udawania i taniego komplementowania.

Olga Boznańska  - reprodukcje

Artystka jest jedną z najchętniej reprodukowanych polskich malarek, jednak nie tylko dzisiejsi odbiorcy sztuki doceniają jej talent. Olga Boznańska na przestrzeni pięćdziesięciu lat kariery malarskiej otrzymała wiele nagród i odznaczeń, a jej portrety zamawiali i kupowali najmożniejsi Europy. Do najważniejszych wyróżnień, jakich doświadczyła Boznańska, należą:

1898 – złoty medal z rąk arcyksięcia Karola Ludwika w Wiedniu
1900 – złoty medal na wystawie w New Gallery w Londynie
1900 – wyróżnienie na Wystawie Światowej w Paryżu
1901 – rząd Francji zakupił dwa jej obrazy do państwowych zbiorów sztuki
1907 – srebrny medal od Carnegie Institute w Pittsburghu
1912 – na wystawie w Pittsburghu reprezentowała Francję wraz z Claude’em Monetem i Augustem Renoirem
1912 – srebrny medal na Wystawie Międzynarodowej w Amsterdamie
1934 – nagroda Miasta Warszawy za sztukę
1937 – Grand Prix na Wystawie Światowej w Paryżu

Najsłynniejsze obrazy Olgi Boznańskiej

Przez niemal pół wieku artystka stworzyła wiele niezapomnianych prac, z których niestety część po jej śmierci została w paryskiej pracowni, gdzie uległa zniszczeniu przez wilgoć i myszy. Na szczęście zachowało się wiele – warto wymienić chociażby:

Olga Boznańska – Dziewczynka z chryzantemami
Olga Boznańska – Dziewczynka z koszem jarzyn w ogrodzie
Olga Boznańska – Imieniny babuni
Olga Boznańska – Japonka
Olga Boznańska - W Oranżerii

Olga Boznańska – obrazy

Kwiaty i martwe natury to tematy, które obok portretów chętnie poruszała w swojej twórczości Boznańska. Najpiękniejsze obrazy z kwiatami, które namalowała, to Kwiaty – Anemony, Kwiaty w wazonie, Róże, Kolorowe róże w błękitnej wazie czy Kwiaty z 1921 roku.

Najsłynniejsze są jednak oczywiście portrety Olgi Boznańskiej oraz częsty w jej malarstwie motyw, jakim jest autoportret. Olgi Boznańskiej, chociaż jej fotografii nie ma zbyt wielu, nie pomylimy dziś z nikim innym – właśnie za sprawą autoportretów. Powstało ich wiele, dzięki czemu możemy z uwagą śledzić zmiany, jakie na twarzy artystki pozostawiał upływ czasu.

Prace Olgi Boznańskiej możemy dziś oglądać w wielu galeriach i muzeach w Polsce i na świecie, między innymi w Muzach Narodowych w Warszawie, Krakowie, Wrocławiu i Poznaniu, w Muzeum Śląskim w Katowicach i Muzeum Orsay w Paryżu. 

Źródła:

- domena publiczna
- PAP


Prace artysty
przeglądaj obrazy w katalogu

Korzystając z naszej strony, wyrażasz zgodę na stosowanie plików cookie. Możesz je wyłączyć w ustawieniach swojej przeglądarki.

Zgadzam się Więcej