Koszyk jest pusty

Rembrandt Harmenszoon van Rijn

Rembrandt Harmenszoon van Rijn

1606 Leiden - 1669 Amstedam

Barok

Obrazy Rembrandta van Rijn

Rembrandt van Rijn, a właściwie Rembrandt Harmenszoon van Rijn był holenderskim malarzem, grafikiem i rysownikiem, uważanym za jednego z najwybitniejszych malarzy w historii sztuki. Obok Jana Vermeera oraz Fransa Halsa twórczość Rembrandta uznaje się za najwybitniejszą malarską emanację złotego wieku w rozwoju Holandii, kiedy to kultura, nauka i gospodarka tego kraju przeżywały wyjątkowy rozkwit.

Rembrandt urodził się 15 lipca 1606 roku w Lejdzie jako ósme dziecko młynarza Harmena Gerritszoona. Profesja ojca zapewniała środki pozwalające na edukację dzieci, dlatego też mały Rembrandt rozpoczął naukę w wieku siedmiu lat, a siedem lat później wstąpił na uniwersytet w Lejdzie. W zajęciach uczestniczył tylko kilka miesięcy, by następnie rozpocząć naukę w pracowni Jacoba van Swanenburgha, w której przez trzy lata zdobywał szlify jako malarz. Rembrtandt van Rijn u Swanenburgha spędził trzy kolejne lata, a w roku 1624 wyjechał do Amsterdamu – terminował tam u Pietera Lastmana. Krytycy sztuki uważają, że to właśnie on zainspirował młodego twórcę do specyficznego użycia światłocienia i tworzenia dramatycznego nastroju na płótnach.

Dojrzałe obrazy Rembrandta – kiedy uczeń przerasta mistrza

Już w pierwszym roku pobytu w Amsterdamie artysta namalował obraz wskazujący ważny temat jego zainteresowań oraz specyficzne ujęcie światła. Płótno Operacja ukazuje pełną napięcia scenę zabiegu odbywającego się w blasku świecy. Wprawdzie kolorystyka dzieła nie jest jeszcze całkowicie „rembrandtowska”, jednak widać już charakterystyczny styl ukazywania światła.

Po kilku latach w stolicy Rembrandt na krótko wrócił do rodzinnej Lejdy, skąd znów wyjechał do Amsterdamu, gdzie osiadł na stałe w 1630 roku. Otworzył tam własną pracownię, a dzięki szybkiemu zdobyciu uznania w oczach marszandów i publiki zaczął otrzymywać intratne zlecenia na portrety od najzamożniejszych obywateli miasta. Zamawiający doceniali niezwykłą duchową głębię widoczną w twarzach portretowanych osób, to dlatego Rembrandta często nazywa się malarzem dusz. Dostatnie życie zapewniał mu również pokaźny posag żony -  Saskii van Uylenburgh, która jednak zmarła po ośmiu latach małżeństwa. Rembrandt nadal mógł korzystać z części jej majątku, pod warunkiem jednak, że nie zwiąże się z inną kobietą. To dlatego przez resztę życia funkcjonował w jedynie nieformalnych związkach. 

Od początku kariery malarskiej w pracach artysty zauważyć można fascynację światłocieniem – był to jeden z jego głównych środków wyrazu. Jeśli spojrzymy na reprodukcje obrazów Rembrandta powstałych po 1630 roku, zauważymy zmianę kolorystyki z chłodnej szaro-niebieskiej na cieplejszą, złoto-brązową. Około roku 1640 do kolorystycznej palety dołącza silna czerwień i głęboki ton żółty, ostatnie zaś 20-lecie jego twórczości charakteryzują silniejsze efekty kolorystyczne i znacznie „odważnieszy” sposób malowania.

Malarstwo Rembrandta – cechy najważniejsze

Kiedy patrzy się na płótna Rembrandta, trudno oprzeć się wrażeniu, że ich głównym bohaterem jest światło, i dotyczy to zarówno portretów, scen biblijnych czy rodzajowych, jak i pejzaży. Rozświetloną twarz, osobę, scenę czy detal ubioru otacza gęsty mrok, kierując wzrok odbiorcy ku najistotniejszemu elementowi dzieła, elementowi nie zawsze umieszczonemu w centralnym punkcie płótna.

Artysta w swych dziełach poruszał wiele tematów – malował wspomniane już sceny biblijne, wiele klimatycznych krajobrazów, scenki rodzajowe z życia wsi i miasta, ale na osobną uwagę zasługują portrety Rembrandta, a zwłaszcza seria jego autoportretów. Już w początkowym okresie twórczości wśród jego dzieł zaczynają pojawiać się tego typu płótna, a pierwsze pochodzi z okolic 1628 roku i przedstawia artystę jako zdrowego, 22-letniego mężczyznę u progu kariery. Kolejne autoportrety powstawały cyklicznie, dzięki czemu śledzić dziś możemy fizyczne dojrzewanie i starzenie się artysty, a także ewaluowanie jego techniki i zdobywanie kunsztu malarskiego. Cykl zamyka Autoportret z 1669 roku przedstawiający Rembrandta u schyłku życia, złamanego tragicznymi wydarzeniami całego życia, ale nadal pogodnego, lekko uśmiechającego się do widza.

Rembrandt van Rijn – najważniejsze dzieła

Rembrandt przez całą swoją karierę namalował około 300 obrazów olejnych, wykonał 300 grafik i około 1000-2000 rysunków. Pomimo ustawicznej pracy, dobrych zleceń i dużej popularności pod koniec życia musiał ogłosić bankructwo. Spowodowane było to brakiem możliwości spłacania rat za luksusowy dom, który kupił ukochanej żonie, bo dowieść jej rodzinie, że nie jest przebiegłym łowcą posagów, co sugerowali rodzice Saskii. Nie było to jednak jedyne traumatyczne wydarzenie w życiu artysty. Rembrandt po kolei tracił najbliższych – umarły dwie jego ukochane kobiety, a także wszystkie dzieci. Pomimo tego malował całe życie, z krótkimi tylko przerwami na głęboką żałobę lub namiętność, pozostawiając po sobie wspaniałą, bogatą spuściznę.

Najważniejsze i najbardziej znane obrazy Rembrandta:

Lekcja anatomii doktora Tulpa
Burza na morzu galilejskim
Młody mężczyzna w czarnym berecie
Ostatni autoportret
Porwanie Europy
Autoportret z dwoma okręgami
Portret Hendrickje Stoffels
Straż nocna

Rembrandt Harmenszoon van Rijn zmarł 4 października 1669 roku w Amsterdamie.

 

 


Prace artysty
przeglądaj więcej obrazów w katalogu (35)

Korzystając z naszej strony, wyrażasz zgodę na stosowanie plików cookie. Możesz je wyłączyć w ustawieniach swojej przeglądarki.

Zgadzam się Więcej