Koszyk jest pusty

Ekspresjonizm

Ekspresjonizm

Obrazy ekspresjonizmu
Ekspresjonizm to kierunek w sztukach plastycznych, którego początki datuje się na 1901 rok, kiedy po raz pierwszy oficjalnie użyto tej nazwy jako tytułu cyklu obrazów francuskiego malarza Julien-Auguste’a Hervé wystawionego w słynnym paryskim Salonie Niezależnych. Jednak malarstwo ekspresyjne rozwijało się już od końca XIX wieku, a za jego prekursorów uznaje się Edwarda Muncha, Jamesa Ensora czy Paula Gauguina. 

Obrazy ekspresjonizmu powstawały zgodnie z założeniami kierunku – miały wyrażać emocje artysty i silnie oddziaływać na odbiorcę, zwłaszcza właśnie na jego emocje – stąd też wzięła się nazwa kierunku, słowo ekspresjonizm wywodzi się z łacińskiego expressio – wyrażać.

Ekspresjonizm – wejrzeć w istotę rzeczy i jaźni

Głównym założeniem ekspresjonizmu było jak najdalsze odejście od realizmu, naturalizmu, a nawet impresjonizmu – wszystkie te kierunki naśladowały bowiem rzeczywistość, ekspresjonizm w malarstwie stawiał natomiast na jak najczystszy subiektywizm w przekazie i środkach wyrazu. Obrazy ekspresjonistyczne nie miały pokazywać przedstawianych obiektów, ale ujawniać poprzez nie najgłębszą jaźń artysty, odnajdować sedno i istotę tych rzeczy przetworzonych przez artystyczne umysły twórców. W warstwie teoretycznej ekspresjonizmu znajdziemy wiele nawiązań do indywidualizmu Nietzschego, pesymizmu Schopenhauera czy intuicjonizmu Bergsona.

Od strony formalnej ekspresjoniści posługiwali się przede wszystkim intensywnymi, sugestywnymi barwami, ostrym konturem, mocnymi kontrastami, deformacją i estetyką brzydoty. W ich dziełach często eksponowana była konstrukcja kompozycji, swoisty szkielet obrazu, poza tym dzieła były w pewien sposób oszczędne i lapidarne w formie, która często pełniła rolę ważniejszą niż treść.

Ekspresjoniści w swoich dziełach często odwoływali się także estetyki ludowej, sztuki prymitywnej i dziecięcej – właśnie ze względu na jej intuicyjny, „nieszkolony” charakter i przekaz płynący prosto z serca.

Ekspresjonizm w sztuce

Swoje piętno ekspresjonizm odcisnął nie tylko na malarstwie. To jeden z niewielu kierunków w sztuce, który odegrał także ogromną rolę w rozwoju innych dziedzin twórczości. Przejawy ekspresjonizmu odnajdujemy w grafice, rzeźbie, muzyce, literaturze, teatrze czy nawet filmie. 

Przedstawiciele ekspresjonizmu w sztuce

Europejski ekspresjonizm posiadał kilka silnych ośrodków, z których idee rozprzestrzeniały się na całą Europę. 
Jednym z nich było Drezno. To tam w 1905 roku zawiązało się artystyczne ugrupowanie „Die Brücke”, do którego należeli Ernst Ludwik Kirchner, Erich Heckel, Karl Schmidt Rottluff i Fritz Bieyl, do których z czasem dołączyli Emil Nolde, Max Pechstein i Otto Muller. W 1911 roku cała grupa przeniosła się do Berlina.

Innym znanym ośrodkiem ekspresjonizmu było Monachium, gdzie w roku 1909 powstało zrzeszenie „Neue Kunstlervereinigung”, a po jego rozłamie uformowała się grupa „Der Blaue Reiter”. Należeli do niej tak znani później malarze ekspresjoniści, jak Wassily Kandinski, Gabriele Munter, Franz Marc, August Macke czy Paul Klee.

Do innych szkół ekspresjonistycznych zaliczyć możemy berliński klub „Die Pathetiker”, a także działalność artystów niezależnych, jak Oskara Kokoschki i Richarda Gerstla.

Ekspresjonizm w malarstwie polskim

Idea ekspresjonizmu nie ominęła także Polski. W 1918 roku wokół czasopisma artystycznego „Zdrój”, któremu patronował Stanisłąw Przybyszewski zawiązała się grupa BUNT, do której należeli między innymi malarze Jerzy Hulewicz, Małgorzata Kubicka, Stanisław Kubicki, Jan Panieński, Stanisław Skotarek, Stefan Szmaj, Jerzy Woroniecki i rzeźbiarz August Zamoyski. Innymi przedstawicielami ekspresjonizmu w Polsce byli Wojciech Weiss, Andrzej Pronaszko, i Witold Wojtkiewicz.

Najsłynniejsze dzieła ekspresjonizmu

Tak silny i wyrazisty prąd, jakim był ekspresjonizm, musiał pozostawić po sobie wiele niezwykłych, niezapomnianych dzieł. Należą do nich między innymi:

Uprawianie miłości – Egon Schiele;
Dziewczyna w żałobie – Paul Klee;
Ogród nad jeziorem w Thun – August Macke;
Nocne skały – Paul Klee;
Cztery dziewczyny – August Macke;
Żółte kłody – Edvard Munch;
Aspirujący anioł – Paul Klee;
Żona artysty z siostrzeńcem – Egon Schiele;
Pies leżący na śniegu – Franz Marc;
Uścisk – Egon Schiele;
Niebieski koń – Franz Marc


Twórcy wybranego kierunku w katalogu pikoteki
Dzieła twórców wybranego kierunku w katalogu pikoteki
przeglądaj więcej obrazów w katalogu (379)

Korzystając z naszej strony, wyrażasz zgodę na stosowanie plików cookie. Możesz je wyłączyć w ustawieniach swojej przeglądarki.

Zgadzam się Więcej